اپنا اک پنجاب

پنجاب یعنی پنجاں دریاواں دی دھرتی اپنی خوش حالی اتے خوبصورتی کرکے مڈھ قدیم توں یاتریاں، وپاریاں، اتہاسکاراں، جغرافیہ داناں، حملہ آوراں اتے دھاڑویاں لئی کھچّ دا کارن رہی اے۔ ایہناں چوں کئیاں نے اپنے اپنے نظرئیے توں اپنی اپنی بولی وچ اس دھرتی،اتھوں دے لوکاں اتے دریاواں دی خوبصورتی نوں بیان کیتا اے۔ اہنا لوکاں چوں سبھ توں پہلاں آریئن پھر پارسی، یونانی، باختری، سیتھیئن، منگول آئے۔ اس توں بعد غزنی توں محمود پھر افغان قبیلے جویں کہ غوری، تغلق، سور اتے لودھی۔ اہناں سمیاں وچ (1395ء) تیمور وی آیا تے پھر بابر نے آ کے مغل راج قائم کیتا۔ آریئن لوکاں نے اس دھرتی نوں سپت سندھو یعنی کہ ستّ دریاواں دی دھرتی آکھیا اے۔ جس وچ سندھ دریا اتے سرسوتی ( جو سکّ چکا اے ) شامل سن۔ یونانی اتہاسکاراں نے اس نوں پینٹاپوٹامیا ( پنج دریا) کیہا اے۔ اجوکا نام فارسی دے دو لفظاں نوں جوڑ کے بنیاں اے پنج اتے آب ( پنج پانی )۔ سندھ دریا نوں حد تے ہون کرکے شاید اس ناں وچ شامل نہیں کیتا۔ پنجاب دے پنج دریاواں دے ناں مغرب توں مشرق ول اس طرحاں ہن:-جیہلم،جھناں(چناب)،راوی،بیاس اتے ستلج۔ایہہ دریا مکھ روپ چ' شمال-

8 جولائی 2016 نوں سرینگر توں 85 کلومیٹر دور بمدور وچ  اک مقابلے وچ  بھارتی فوج نے تن کشمیری نوجوان کھاڑکوآں نوں مار دتا، جہناں وچ اک 22 سالا برھان وانی وی سی جو ہجبل مجاہدین دا علاقہ کمانڈر سی۔ پچھلے کجھ سالاں توں سوشل میڈیا دی ورتوں کارن اوہ کافی چرچت سی تے کشمیر دے لوکاں وچ  کافی ہرمن-پیارا سی۔ اس اپر 10 لکھ دا انعام وی رکھیا گیا سی۔ 8 جولائی نوں برھان وانی نوں دفناؤن مگروں غصے وچ  بھڑکے لوک ہزاراں دی گنتی وچ  سڑکاں تے اتر آئے تے کئی تھاں ایہناں مظاہریاں نے ہنسک روپ وی دھار لیا۔ اسدے نال ہی بھارتی حکمراناں ولوں اک وار پھیر کشمیر وچ قتل عام تے زبر دا سلسلہ شروع ہو گیا۔ قریب 4 مہینے تک چلے جھڑپاں، قتل عام تے کرفیو دے دور وچ 115 لوک مارے گئے، 15,000 زخمی ہوئے، 9700 گرفتاریاں کیتیاں گئیاں تے 608 نوں پیئیسئے تحت جیل وچ  تاڑیا گیا۔ اس وار پیلیٹ گناں دی شرم ناک ڈھنگ نال انہیواہ ورتوں کیتی گئی تے زخمی 15,000 وچوں ادھے ایہناں نال ہی زخمی ہوئے۔ ایہناں پیلیٹ گناں نال کجھ لوک مارے گئے، کئی انھے ہو گئے تے سینکڑے لوکاں دیاں اکھاں نکسانیاں گئیاں۔ پیلیٹ گناں دے اس جبر دی دنیا بھر وچ  بدنامی ہوئی۔ ک

پنجاب دے ہور ٹوٹے کرن دا نتیجہ کے ہوسی کراچی دے پنجابی پتراں دے ایس اکٹھ نوں ویکھ کے لگدا اے کہ کراچی دے پنجابی جاگ رہے نیں.جاگن والیاں نوں وارث شاہ انج یادکردا اے۔ اک رات دا جاگنا بہت اوکھا        اک جاگدا دکھی بمار راتیں یا جاگدا چور تے ٹھگ راتیں          یا جاگدا پہریدار راتیں یا جاگدا عشق دی رمز والا          یا جاگدا یار دا یا راتیں وارث میاں سبھ سوں جاندے          بس جاگدا پروردگار راتی ہر ویلے جاگدے رہنا رب دی سنت اے تے جیہڑے جھگے تے ڈیرے دے وارث تے راکھے جاگدے ہوون اوس جھگے تے ڈیرے نوں کدی سنھ نہیں لگدی۔تے جیہڑیاں قوماں جاگدیاں ہوون ویری ،دہشت گرد ، سامراجی ایجنٹ،غدار ،نسل پرست ، تے مفاد پرست اوہناں دی دھرتی دے نیڑیوں نہیں لنگھ سکدے۔ میرے ناول واہگا دا اک کردار اے’’ نیکا‘‘۔۔۔جیہڑا وارث ،شاہ بلھے شاہ تے رنجیت سنگھ دے ویلیاں وچ وسدا اے ۔اٹھارویں صدی وچ . اوہ دھاڑویاں نادر شاہ درنی تے احمد شاہ ابدالی دے لشکراں دے خلاف اپنے پنجاب دا راکھا بن کے لڑدا اے ۔جدوں دھاڑوی لشکر اوہدی دھرتی اپر پیر رکھدا اے دھاڑویاں نوں انج للکاردا اے: ’’بھوئیں دا ایہ ٹوٹا،اُتے وگدا دریا،بیڑیا گھوڑ

آسٹریلیا وچ وی وسدا اے پنجاب - سردار ترنپریت سنگھ مغربی آسٹریلیا دی سکھ ادارہ اسٹرلین سکھ ہیریٹیج اسوسیئیشن دے سکھ اتہاس کھوجکار ترنپریت سنگھ ولوں کیتے گئے اک کھوج صدقہ ایہہ ساہمنے آیا اے کہ جدوں اوہ اتے اناں دی ٹیم کجھ پرانے دستاویز تلاش رہے سن تاں آسٹریلیا دے کجھ لاپیؤ ہو چکیاں ذاتیاں (aborigine) عامَ لوکاں تے بچیاں دے نام نال پنجاب (PUNJAUB) لگیا ہویا سی جو ساڈے اج دے پنجاب دے انگریزی دے اکھراں نالوں تھوڑا الگ لگیا۔ ایہہ لوک ماؤنٹ عیسیٰ ویٹلینڈ دی دھرتی ول نوں جھاتی مرواؤندے سن۔ اتسکتا تکنیک تاں کھوج شروع ہو گئی اتے کھوجدے کھوجدے اک اجیاے کھیتر وچ میں پہنچ گیا اتے اتہاس دیاں پرتاں کھلنیاں شروع ہو گئیاں۔ اس کھیتر دے اتہاس نوں پھرولن تے پتہ لگا کہ اس کھیتر وچ تاں پنجاب دے بارے وچ بہت کجھ بھریا پیا اے ، جس نوں عوامی کرن دی ضرورت اے۔ ایہہ 19ویں صدی دا آسٹریلیا وچلے پنجاب دا کھیتر اتری ٹیریٹری اتے کئینزلینڈ راجاں دی سیما دے اپر واقع اے اتے تقریباً 700 توں 715 مربع کلومیٹر دے کھیتر وچ ایہہ پھیلیا ہویا علاقہ اے۔ ویسے جے لمبائی چوڑائی دی گل کریئے تاں ایہہ 25-25 کلومیٹر توں وی زیادہ ب

بابا فرید دی شاعری تے نجم حسین سید ہوراں دی گل بات شلوک فرید’ وِچ بارھوِیں تیرھوِیں صدی دی رچی کیہڑی ہے تے پندرھوِیں سولھوِیں دی کیہڑی؟ ایہہ نتارا اج ایس کارن اوکھیرا جاپدا ہے پئی جیہناں سیانیاں دا ایہہ کم ہا اوہناں ایہنوں نہیں نبیڑیا۔ باوا فرید تے اوہناں دے مگروں آون والے شاعراں وِچ ترے سو ورھیاں دی وِتھ پاٹن لئی کوئی ناں نہیں نظر آوندا۔ فرید گنج شکر دا آپنا ناں اِک صوفی سنت دا ناں ہے۔ جیہدے دوالے لوک منتا دے چانن اچرج کہانیاں دا جُھمر گھتیا ہویا ہے۔پر ایس جُھمر دی لو اوہناں دے شاعری والے مُہاندرے اُتے پل دا پل ای پیندی ہے تے ویکھن والے لئی ہنیرا ہور گُوڑھا کر جاوندی ہے۔ ویکھن والیاں دی بُھل اینی ہے پئی اوہ شاعری والے مُہاندرے اُتے اکھراں تے بولاں اُتے اکھ نہیں ٹکاوندے۔ ایہہ نہیں پئی مینوں لوک منتا دِیاں کہانیاں بے گُنیاں لگدِیاں ہن یا مینوں ایہناں کہانیاں وِچ تے شاعری وِچ کوئی جوڑ نہیں دِسدا- جیہناں لوکاں نوں خلقت سنت دے درجے گِندی ہے اوہناں دِیاں کہانیاں لوکائی دِیاں آپنیاں کہانیاں ہوندِیاں ہن۔ اوہناں دِیاں اچرج کاریاں دے چرچے ہیٹھ ساڈِیاں آپنیاں رِیجھاں تے ڈر کجے ہوند